मणिपूर राज्यातील प्रज्ञावंत महिलेची अभूतपूर्व कामगिरी…. आयआयटी कानपूरमध्ये प्राध्यापक म्हणून रुजू
एक दुर्मिळ कामगिरी करून, डॉ. सपम रंजिता चानू यांनी प्रतिष्ठित इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (IIT), कानपूर येथे भौतिकशास्त्र विभागात सहायक प्राध्यापक म्हणून प्रवेश घेतला.
IIT कानपूर ही भारत सरकारने घोषित केलेली राष्ट्रीय महत्त्वाची संस्था आहे. 1959 मध्ये स्थापित, ही संस्था केवळ सर्वात जुन्या IIT पैकी एक नाही तर देशातील सर्वोत्तम तंत्रज्ञान आणि संशोधन संस्थांपैकी एक आहे.
डॉ. सपम रंजिता चानू यांनी 2014 मध्ये इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स (IISc) बंगलोर येथे प्रायोगिक लेझर कूलिंग आणि अणूंचा सापळा या विषयावर पीएचडी केली. देशातील सर्वोत्कृष्ट संशोधन संस्था मानल्या जाणाऱ्या IISc या भौतिकशास्त्र विभागातून एवढी उच्च पदवी मिळवणारी ती पहिली मणिपुरी विद्यार्थिनी आहे. पोस्ट डॉक्टरल फेलो म्हणून, डॉ. सपम रंजिता चानू यांनी उल्सान नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी, उल्सान, दक्षिण कोरिया येथे रेणू विक्षेपण, संशोधन पेपर, प्रस्ताव लिहिणे, विद्यार्थ्यांचे अहवाल आणि पोस्टर्स तयार करण्यावर देखरेख करणे यावर काम केले आहे. कोल्ड ॲटम इनरशियल सेन्सर्स डेव्हलपमेंट, म्हणजेच क्वांटम सेन्सर्समध्ये दोन वर्षांच्या पोस्टडॉक्टोरल संशोधनासाठी SYRTE-Observatoire de Paris, France येथे काम करण्यासाठी तिला युरोपियन युनियनद्वारे प्रशंसनीय मेरी क्युरी वैयक्तिक संशोधन फेलोशिप प्रदान करण्यात आली. तिने मे 2022 मध्ये IIT कानपूरमध्ये रुजू होण्यापूर्वी युनायटेड किंगडम, फ्रान्स, दक्षिण कोरिया आणि सिंगापूर यांसारख्या विविध देशांमध्ये देखील काम केले, वेळेचे अधिक अचूक SI (सिस्टम इंटरनॅशनल) एकक परिभाषित करण्यासाठी कोल्ड आयन अणु घड्याळ सारख्या विविध आव्हानात्मक असले तरी मनोरंजक विषयांवर काम केले. सेकंद, क्वांटम सेन्सर्ससाठी नॅनोसॅटलाइट, स्केलेबल क्वांटम संगणकांच्या विकासाच्या दिशेने क्रायोजेनिक वातावरणात चिप आयन ट्रॅपसह क्वांटम संगणन. तिने जीपी महिला महाविद्यालयातून पदवी आणि मणिपूर विद्यापीठातून पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली होती.
डॉ. रंजिता ही खोंगमन कितना पानुंगच्या सपम बाबू मीतेई आणि सपम (ओ) इबेम्हल लीमा यांची पहिली अपत्य आहे. तिचे लग्न डॉ. लैश्राम तोंबा सिंग (मटेरियल सायंटिस्ट), युम्नाम हुइद्रोम मखा लेइकाई, इंफाळ पश्चिम यांच्याशी झाले आहे.